طراحی ابزار ارزیابی مهارتهای ارتباطی دانشجویان توانبخشی براساس مدل کارکف

مقدمه و اهداف مهارتهای ارتباطی درعرصه علوم توانبخشی و نقش آنها دردرمان بیماران، عملکرد محوری و اثربخشی دارد . این مهارت ها، یکی از اجزای اساسی صلاحیتهای بالینی به شمار میرود که باعث همکاری ورضایت بیشتر بیمار از اقدامات درمانی موثرمی گردد. علاوه برآن درمان توانبخشی پروسه دراز مدت را به دنبال دارد، که در عمل نیاز به رویارویی مکرر، توان درمانگروبیمار دارد.شواهد حاکی از آن است که معمولا بسیاری از درمانگران به طور مفیدی با بیمارانشان ارتباط برقرارنمی کنند درحالیکه آموزش این مهارت ها بسیار ضروری است وسنجش این مهارتها، به دلیل آنکه از مولفه های کیفی برخوردار است قابل ارزیابی نمی باشد ،بنابراین کارشناسان و صاحب نظران ،به دنبال اتخاذ روش هایی برای ارزیابی این مهارتها، دربیان کمی وقابل مقایسه در گروههای مختلف بودند. هدف این پژوهش طراحی ابزار ارزیابی مهارتهای ارتباطی دانشجویان توانبخشی براساس مدل کارکف بود. مواد و روش‌ها این پـژوهش به شیوه  توصیفی- تحلیلی و ازنوع همبستگی می بــاشدکه در دانشجویان دانشکده های توانبخشــی شهر تهران در سال تحصیلی 92- 91 با  روش نمونه گیری غیراحتمالی وبه شیوه دردسترس (آسان) انجام گرفت.  برای بررسی روایی محتوایی وصوری فرم های ارزیابی اولیه  از روش دلفی استفاده گردید.برای بررسی پایایی (Reliability)  فرم ارزیابی،  دوارزیاب به صورت مجزا  30نفر ازدانشجویان را به طور همزمان به صورت مشاهده  مستقیم  بررسی نموده وفرم مورد نظر راپرکردند . محاسبه ICC یا همبستگی بین گروهی برای تعیین پایایی ابزار ارزیابی انجام شد، همچنین برای تعیین میزان همبستگی نمره هر حیطه با نمره کل وهمبستگی نمره هریک از حیطه های چهارگانه مدل کارکف بایکدیگر از همبستگی اسپیرمن استفاده گردید.  در مرحله دوم تعداد165 دانشجو  توسط اساتیدشان ارزیابی گردیدند  وروایی سازه ای باروش تحلیل عاملی اکتشافی محاسبه گردید .جهت تحلیل داده ها از نرم افزار  SPSS18 استفاده گردید. یافته‌ها میانگین روایی محتوایی برای کل فرم ارزیابی 5/ 87% ،میانگین روایی صوری برای کل فرم 25/87% وضریب آلفای کرونباخ  93/0 بدست آمد . همبستگی معنی داری بین نمره هر حیطه بانمره کل ونمره هر حیطه با نمره حیطه دیگر با سطح خطای یک درصد بدست آمد .نتایج تحلیل عاملی درمرحله دوم مشخص گردید که از چهار حیطه(چهارعامل) مدل کارکف تنها سه حیطه یا عامل اعتبار لازم را کسب نموده است. نتیجه‌گیری ابزار ارزیابی تدوین شده  براساس مدل کارکف از روایی محتوایی وصوری و سازه ای و پایایی بسیار بالایی برخوردار است ومی تواند به عنوان ابزارارزیابی مهارتهای ارتباطی در رشته های علوم توانبخشی درایران مورد استفاده قرارگیرد.